Związek Powiatów Polskich, którego powiat pszczyński jest członkiem, zajął stanowisko w sprawie rządowych planów centralizacji szpitali.

Minister zdrowia końcem 2020 r. powołał zespół składający się m.in. z przedstawicieli ministerstwa i NFZ, który do końca maja br. ma przygotować projekt ustawy ws. restrukturyzacji szpitali. W składzie zespołu nie ma przedstawicieli szpitali ani samorządów. Według doniesień medialnych, rząd przymierza się do odebrania szpitali samorządom, a jako pierwsze centralizacji mają zostać poddane szpitale powiatowe.

Związek Powiatów Polskich, którego powiat pszczyński jest członkiem, jest zaniepokojony rządowymi plany podkreślając, że placówki zarządzane przez powiaty mają na ogół mniejsze długi niż szpitale państwowe.

- Od 2018 tworzymy nasz szpital na nowo. Wydaliśmy już prawie 15 mln zł. To bardzo dobrze zainwestowane pieniądze. Przygotowaliśmy dokumentację remontowo-budowlaną dla całego szpitala, którą krok po kroku realizujemy. Czy jeżeli dojdzie do upaństwowienia, te prace będą kontynuowane? To nie jest najlepszy czas na wprowadzanie reformy szpitalnictwa. Mamy pandemię, pracownicy szpitali wkładają olbrzymi wysiłek w ratowanie zdrowia i życia pacjentów. Samorządy inwestują w szpitale, a strona samorządowa nie znalazła się w zespole powołanym przez ministra. Nie wiemy, co jest celem planowanej reformy, w jakim kierunku ona będzie zmierzać. Stąd nasze duże obawy - mówi Barbara Bandoła, starosta pszczyński, która uczestniczyła w posiedzeniu Konwentu Powiatów Województwa Śląskiego, poświęconemu planowanej przez rząd centralizacji szpitali. Konsultowała również stanowisko Zarządu Związku Powiatów Polskich w tej sprawie.

Starosta dodaje, że przed Szpitalem Powiatowym w Pszczynie przełomowy moment - olbrzymia szansa na utworzenie wspólnie z gminami samorządowej spółki, która zadba o rozwój szpitala. - Niezależnie od rządowych zapowiedzi realizowany jest harmonogram działań zmierzający do zawiązania samorządowej spółki - podkreśla Barbara Bandoła.

Stanowisko Zarządu Związku Powiatów Polskich w sprawie planów Ministerstwa Zdrowia dotyczących restrukturyzacji podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne

Związek Powiatów Polskich z niepokojem przyjął informację o powołaniu Zespołu do spraw przygotowania rozwiązań legislacyjnych dotyczących restrukturyzacji podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne, którego powstanie potwierdziło wcześniejsze doniesienia medialne dotyczące planowanej centralizacji szpitali.

System ochrony zdrowia niewątpliwie wymaga naprawy. W naszej ocenie przygotowanie jakiejkolwiek dużej reformy systemowej nie może odbywać się z pominięciem przedstawicieli samorządów powiatowych oraz samych podmiotów leczniczych. Tymczasem w składzie Zespołu znaleźli się przede wszystkim przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia oraz Narodowego Funduszu Zdrowia. Brakuje w  nim ludzi mających praktyczne doświadczenie w zarządzaniu podmiotami leczniczymi i znającymi realia funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, z innej strony niż perspektywa regulatora i płatnika.

Wątpliwości budzi skala zmian w kontekście terminu przedstawienia przez Zespół założeń do projektu ustawy (28 lutego br.) i  samego projektu ustawy (31 maja br.). Przyjęte terminy świadczą o  tym, że planowana reforma będzie miała charakter pozorny tzn. będzie ograniczała się do zmiany struktury właścicielskiej i  wprowadzenia kolejnych programów naprawczych. Tymczasem trzeba otwarcie powiedzieć, że w Polsce system ochrony zdrowia jest rażąco niedofinansowany. Z  danych OECD wynika, że w 2019 r. publiczne nakłady na zdrowie w Polsce spadły do poziomu 4,3% PKB. Jest to jeden z najgorszych wyników wśród krajów OECD. Również nakłady na ochronę zdrowia mierzone per capita w przeliczeniu na dolary amerykańskie, z uwzględnieniem siły nabywczej pieniądza pokazują, że w Polsce finansowanie ochrony zdrowia nie jest priorytetem. Biorąc pod uwagę ten wskaźnik, Polska przeznacza na ochronę zdrowia mniej niż państwa sąsiadujące z Polską, będące członkami OECD (Czechy, Litwa, Niemcy, Słowacja).

Na niedomagania systemu finansowania ochrony zdrowia wskazał Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z 20 listopada 2019 r. sygn. K 4/17. Można w nim przeczytać, że koszt udzielania świadczeń stale wzrasta na skutek wprowadzania nowych regulacji, głównie podnoszących wynagrodzenie personelu medycznego i poprawy jakości opieki zdrowotnej. Akty prawne wprowadzające te zmiany nie zawierają oszacowania kosztów ich wdrożenia i - w  konsekwencji - nie pociągają za sobą odpowiedniej weryfikacji kontraktów wiążących NFZ ze świadczeniodawcami. Dalej Trybunał zwrócił uwagę, że poziom niedofinansowania nie zmniejszył się po wprowadzeniu, mocą ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ryczałtowego wynagradzania świadczeniodawców, którzy przystąpili do nowego systemu (tzw. sieć szpitali).

W takim kontekście formułowanie przez przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia zarzutów, że dyrektorzy szpitali nie potrafią zarządzać,a samorządy nadzorować podmiotów leczniczych świadczy albo o ignorancji osób wypowiadających tego rodzaju opinie albo o celowym wprowadzaniu opinii publicznej w błąd. Gdyby problem tkwił wyłączenie w umiejętnościach zarządczych i prawidłowo zorganizowanym nadzorze, to instytuty badawcze nadzorowane przez Ministra Zdrowia, odnotowywałyby dodatnie wyniki finansowe. Tymczasem analiza sprawozdań finansowych instytutów badawczych z ostatnich lat wskazuje, że dodatnie wyniki finansowe w  tych podmiotach stanowią wyjątek od reguły. Nie jest również rozwiązaniem problemu konsolidacja sektora szpitalnictwa - doświadczenia niektórych podmiotów tworzących (zarówno uniwersytetów jak i samorządów województw) wskazują, że wraz z konsolidacją tych podmiotów następuje konsolidacja ich zadłużenia, jednak bez wyraźnej poprawy sytuacji finansowej w kolejnych latach.

Patrząc na kierunek planowanych zmian legislacyjnych, wypunktowany w Zarządzeniu w sprawie utworzenia Zespołu do spraw przygotowania rozwiązań legislacyjnych dotyczących restrukturyzacji podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne, powiaty i szpitale powiatowe staną się kozłami ofiarnymi wieloletnich zaniedbań, za które odpowiedzialność ponoszą kolejni ministrowie zdrowia.

Powyższe zmiany legislacyjne pogłębią tylko problemy z jakimi boryka się system ochrony zdrowia i ograniczy mieszkańcom tzw. Polski powiatowej dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej.

Domagamy się dopuszczenie przedstawiciela Związku Powiatów Polskich do udziału w pracach Zespołu do spraw przygotowania rozwiązań legislacyjnych dotyczących restrukturyzacji podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne.

Prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich
Andrzej Płonka

Wprowadzenie: Biuro Rzecznika Prasowego